نشست فرهنگ آزادگی با حضور حجه الاسلام دکتر محمد علی آهنگران پژوهشگر فقه و حقوق و فعال سیاسی

دکتر آهنگران بیان داشت:

مفهوم آزادی در کنار عقل و اراده فصل ممیزه انسان است. ملائکه پروردگار عقل مطلق هستند اما ذره ای از آزادی عمل، حق اختیار و انتخاب برخوردار نیستند و آنچه که انسان را اشرف مخلوقات می کند قدرت عقل، اختیار و آزادی است.

آزادی به معنی قدرت انتخاب و اختیار و خواستگاه این قدرت انسانی در صفت اراده است که حذف قدرت اراده و اختیار به معنی خارج کردن فرد از دایره انسانیت است. وی عنوان کرد نمی توان با وضع قانون، قهر و غلبه این گوهر آزادی را از انسان گرفت چون قدم اول برای انسان آزادی و آزادگی است.انبیا آمدند تا انسان را از این گوهر تابناک برخوردارنمایند و قید و بندها را از پای انسان بردارند. آشنایی بیشتر انسانها با حقوق خود و با گسترش فهم بشریت فرهنگ برده داری به مفهومی که صد سال قبل داشت وجود ندارد.

در قدم اول شناخت انسان از خودش باعث فاصله گرفتن  از مفهوم برده داری شده است. اما مرحله ای افزونتر از مفهوم گذشته داریم که آن مفهوم حقیقی آزادای است و آن چیزی است که فرد می تواند آزادانه راه صحیح را انتخاب کند. گاهی اوقات دولت ها و حکومت های استبدادی و دیکتاتوری و یا حتی روشها و فرهنگ باز تولید استبداد، در مقابل آزادی قرار می گیرند.

حجه الاسلام آهنگران عنوان داشت:

آنچه از منظر اسلام به عنوان آزادی تعریف شده است این است که انسان موجودی است که آزاد خلق شده است.مولا علی (ع) می فرماید: بنده هیچ کس نباش که خدا تو را آزاد آفریده است. اینکه انسان گرفتار هواهای نفسانی و قدرت  و ثروت خود باشد اینها بندهایی است که بر پای انسان نهاده شده تا به آزادی نرسد.

اگر فرد دغدغه این را داشته باشند که گرفتار هواهای نفسانی نشود، مفهوم معنوی آزادی شکل خواهد گرفت. مفهومی که در ارتباط با حکومت شکل می گیرد، مفهوم آزادی سیاسی است و آن عبارت است از اینکه که فرد اختیار داشته باشد بر سرنوشت سیاسی خود تاثیرگذار باشد و حاکمان خود را انتخاب کرده، نقد کند و اختیار داشته باشد در مفهوم چرخش حکومت نقش داشته باشد انتخاب شود یا انتخاب کند. آزادی در یک جامعه زمانی معنا پیدا می کند که افراد در مسیر فطرت خود حرکت کنند. اگر در جامعه ای مناسبات استبدادی وجود داشته باشد در مقابل آزادی و فطرت انسانهاست.

دکتر آهنگران بیان داشت:

امام حسین (ع)در حرکت تاریخی خود در مناجات، منازل و خطبه های  خود بر آزادی تاکید کردند. چون امام با افرادی که در مقابلش  بودند مشکل نماز، روزه و حج نداشت و موضوع مورد اختلاف بر سر آزادی و آزادگی بود و به عنوان  یک معترض سیاسی برای دفاع از این گوهر سیاسی خود ایستاد.

آزادی اینقدر ارزشمند بود که امام حسین(ع) از همه چیز در این راه گذشت. امام حسین (ع) آزادی و آزادگی را مرتبه ای  بالاتر از دینداری می داند. (اگر دین ندارید آزاده باشید) خدای متعادل هیچ گونه سلطه پذیری  را در انسان نمی پذیرد. اینکه شخصی ، دولتی یا هوای نفس بخواهد بر شما سیطره داشته باشد،از نظر اسلام مذموم و محکوم است. امام علی (ع) می فرماید: هرکس که شرایط بندگی خدا را به جا آورد سزاوارآزادی است. حضرت حجه الاسلام آهنگران با استناد از حدیث امام صادق (ع) عنوان کرد:اگر کسی این 5 ویژگی را نداشته باشد در آن آدم خیر نیست. وفاداری، تدبیر، حیا، حسن خلق و آزادی (حریت)

وی بیان داشت: پیامبر اکرم (ص) از فقر برای امت خود نمی ترسید بلکه از سوء تدبیر می ترسید. اگر کسی بگوید من نمی دانم یا نمی توانم جایی را اداره کنم بدانیم این انسان آزاد است. آزادگی یعنی اینکه ما از مکر، فریب ، دروغ و تزویر فاصله بگیریم،که نتیجه تقوی الهی آزادگی است. اگر عمل ما با شعارمان تفاوت داشته باشد ما اهل تقوی نخواهیم بود و خداوند متعال به رفتار ما نگاه می کند.

دکتر آهنگران بیان کرد در صورتی می توان از این گوهر انسانی استفاده نمود که جامعه از نظر اقتصادی پاک باشد. امام علی(ع) می فرماید: از ویژگی های انسان آزاده آن است که کسب و درآمد او پاک باشد.جامعه ای که در آن حقوق های  نجومی، املاک نجومی و اختلاس های آنچنانی  وجود دارد، آزادی و آزادگی را می خشکاند.

قاضی شریع که در زمان مولا علی(ع) حکم قضاوت خود را گرفته بود فرمان قتل زریه  پیامبر را صادر کرد چون در مقابل درهم و دلار معاویه آزادگی خود را از دست داده و از نظر اقتصادی آلوده شده بود. ما به معلم ، کارمند، دانشجو، نماینده مجلس، قاضی و مطبوعات آزاد و ... نیاز داریم.

بستن مطبوعات و رسانه ها، شکستن قلم ها و محدود کردن آزادی به معنی فراهم کردن زمینه فساد است.حکومتی که آزادی و آزادگی را از مردم بگیرید فروپاشیده می شود. اعتقاد به اصول دین باید آزادانه صورت گیرد و تحقیقی است اما فروع دین تقلیدی است. خدای متعال فردای قیامت ما را به میزانی که از آزادگی خود استفاده کردیم اجر می دهد وجامعه ای که گرفتارخرافات شود نمی تواند آزاد باشد .

پرسش و پاسخ دانشجویان با آقای آهنگران در خصوص مسائل روز پایان بخش این جلسه پویا بود.